అన్ని జీవులు ఎల్లప్పుడూ ఆనందాన్ని కోరుకుంటాయి. అది దుఃఖం లేని ఆనందం. అదే సమయంలో ప్రతి ఒక్కరూ తనను తాను బాగా ప్రేమిస్తారు. ప్రేమకు కారణం ఆనందం మాత్రమే. కాబట్టి, ఆ ఆనందం ఒక్కడిలోనే ఉండాలి. ఇంకా, మనస్సు లేనప్పుడు ప్రతి ఒక్కరూ నిద్రలో ప్రతిరోజూ అనుభవిస్తారు. ఆ సహజ ఆనందాన్ని పొందాలంటే తనను తాను తెలుసుకోవాలి. దాని కోసం, స్వీయ విచారణ, ’నేను ఎవరు ?’ అన్నది ప్రధానమవుతుంది.

అన్ని ఆలోచనలకు మూలం ’నేను’ ఆలోచన. ’నేనెవరు?’ అనే స్వీయ విచారణ ద్వారా మాత్రమే మనస్సు విలీనం అవుతుంది. ’నేను ఎవరు?’ ఆలోచన అన్ని ఇతర ఆలోచనలను నాశనం చేస్తుంది. చివరకు తనను కూడా చంపుతుంది. ఇతర ఆలోచనలు తలెత్తితే, వాటిని పూర్తి చేయడానికి ప్రయత్నించకుండా, ఈ ఆలోచన ఎవరికి పుట్టిందో విచారించాలి. ఎన్ని ఆలోచనలు పుడతాయి? ప్రతి ఆలోచన తలెత్తినప్పుడు, మీరు జాగ్రత్తగా ఉండాలి. ఈ ఆలోచన ఎవరికి కలుగుతోందని అడగాలి. సమాధానం ‘నాకు’ అని ఉంటుంది. మీరు ఆరా తీస్తే ‘నేను ఎవరు?’ మనస్సు దాని మూలానికి తిరిగి వస్తుంది (లేదా అది ఎక్కడ నుండి జారీ చేయబడింది). అలా తలెత్తిన ఆలోచన కూడా మునిగిపోతుంది. మీరు ఈ విధంగా మరింత ఎక్కువగా సాధన చేస్తే, మనస్సుకు మూలంగా ఉండే శక్తి పెరుగుతుంది.

మనసు ఎక్కడ వుంటుంది?

మనస్సు అనేది ఆత్మలో అంతర్లీనంగా ఉన్న అద్భుతమైన శక్తి. ఈ శరీరంలో ‘నేను’గా ఉద్భవించేది మనస్సు. మెదడు, ఇంద్రియాల ద్వారా సూక్ష్మ మనస్సు ఉద్భవించినప్పుడు, స్థూల నామాలు, రూపాలు గుర్తించబడతాయి. అది హృదయంలో ఉండిపోయినప్పుడు నామాలు, రూపాలు అదృశ్యమవుతాయి. మనస్సు హృదయంలో ఉంటే, అన్ని ఆలోచనలకు మూలమైన ‘నేను’ లేదా ‘అహంకారం’  పోతుంది. నేను, నిజమైన, శాశ్వతమైన ’నేను’ మాత్రమే ప్రకాశిస్తుంది. అహం చిన్న జాడ లేని చోట నేనే ఉంటుంది.

జ్ఞానోదయ వేళ..

గురువు అవసరం లేదని నేను చెప్పలేదు. అయితే గురువు ఎల్లప్పుడూ మానవ రూపంలో ఉండవలసిన అవసరం లేదు. మొదట ఒక వ్యక్తి తాను తక్కువ వాడని, తన స్వంత, ప్రపంచ విధిని నియంత్రించే, అతనిని ఆరాధించే లేదా భక్తిని చేసే ఉన్నతమైన, అన్నీ తెలిసిన, శక్తివంతమైన దేవుడు ఉన్నాడని అనుకుంటాడు. అతను ఒక దశకు చేరుకున్నప్పుడు జ్ఞానోదయానికి తగినవాడు అయినప్పుడు, అతను ఆరాధించే దేవుడే గురువుగా వచ్చి అతన్ని నడిపిస్తాడు. ఆ గురువు అతనితో చెప్పడానికే వస్తాడు ’ఆ భగవంతుడు నీలోనే ఉన్నాడు. లోపల డైవ్ చేసి గ్రహించండి’. కనుక, భగవంతుడు, గురువు, ఆత్మ ఒక్కటే.

సంపూర్ణ శరణాగతి

శరణాగతి సాధించడానికి రెండు మార్గాలు ఉన్నాయి. ఒకటి ‘నేను’ మూలాన్ని చూస్తూ ఆ మూలంలో కలిసిపోవడం. మరొకటి ‘నేనే నిస్సహాయంగా ఉన్నాను, భగవంతుడు ఒక్కడే శక్తిమంతుడు, నన్ను పూర్తిగా అతనిపైకి విసిరేయడం తప్ప, నా భద్రతకు మరో మార్గం లేదు’ అని భావించడం, తద్వారా దేవుడు మాత్రమే ఉన్నాడు, అహం పరిగణనలోకి రాదు అనే నమ్మకం క్రమంగా అభివృద్ధి చెందుతుంది. రెండు పద్ధతులు ఒకే లక్ష్యానికి దారి తీస్తాయి. ‘సంపూర్ణ శరణాగతి’ అనేది జ్ఞానం లేదా విముక్తికి మరొక పేరు.

మనం ‘సాక్షాత్కారం’ అని పిలుస్తున్న స్థితి కేవలం స్వయంగా ఉండటం, ఏమీ తెలియకపోవడం లేదా ఏదైనా అవ్వడం. ఎవరైనా గ్రహించినట్లయితే, అతను ఒంటరిగా ఉంటాడు. ఎల్లప్పుడూ ఒంటరిగా ఉంటాడు. అతను ఆ స్థితిని వర్ణించలేడు. అతను అది మాత్రమే కావచ్చు. 

‘ఉన్నది’ అంటే శాంతి. మనం చేయాల్సిందల్లా మౌనంగా ఉండటమే. శాంతి మన అసలు స్వభావం. మనం దానిని పాడుచేయడం మానేయాలి.

 ‘అరుణాచల ఆర్గ్’ సౌజన్యం